Gemetselde duikers en bruggetjes accentueren weteringen, sloten en entrees van erven in polder Nijbroek. Ze zijn een karakteristiek onderdeel van het Nijbroekse polderlandschap. Een deel van de duikers en bruggetjes is in slechte staat. Nijbroekers vinden het de moeite waard deze op te knappen. Het Gelders Genootschap bracht de bruggen en duikers daarom in kaart, ter voorbereiding op het opknappen van een paar ervan.
Kenmerkend voor het Nijbroekse polderlandschap
Wie polder Nijbroek binnenkomt, steekt vrijwel altijd eerst het water van een wetering of sloot over. Veel kruisingen, toegangen en overgangen zijn gemarkeerd door karakteristieke stenen bruggen en duikers. Grotere, monumentale boerenerven hebben er vaak zelfs twee: een bruggetje naar de officiële voordeur en een duiker naar het (achter)erf.
De moeite waard om op te knappen
Nijbroekers hebben aandacht gevraagd voor deze kleine monumentjes in het landschap. Ze zijn de moeite waard om te behouden en op te knappen. Het Gelders Genootschap heeft de (waarde van de) bruggen en duikers daarom onder de loep genomen. Zo krijgen we een beter beeld van hoe oud de bruggen en duikers zijn, hoe ze er precies uitzien en in welke bouwkundige staat ze zijn. Op basis van deze informatie worden de komende tijd enkele gemetselde duikers opgeknapt.
Inventarisatie door Gelders Genootschap
De erfgoeddeskundigen van het Gelders Genootschap hebben vooral naar de bruggen en duikers langs de Middendijk gekeken. Het water langs de Middendijk was de eerste gegraven watergang van Nijbroek. Bij het dorp zie je een reeks van gemetselde duikers en bruggetjes, als toegang naar de woningen. Ook verder naar het zuiden en noorden zijn diverse bruggen en duikers te vinden, als toegang naar erven, weilanden en akkers.
Nijbroekse gemetselde duikers en bruggen
De bruggetjes zijn er in verschillende maten, vormen en materialen. De meest interessante, wat rijker vormgegeven bruggetjes zijn te vinden bij de grotere woonhuizen en de monumentale boerderijen.
De oudste duikers zijn van baksteen of beton, met aan weerszijden van de dam opgemetselde wanden; vaak met afgeronde uiteinden en afgesloten door een rollaag. Deze opgemetselde wanden zijn door middel van ijzeren ankers veranderd aan de achterliggende constructie. Soms zijn deze ankers sierlijk vormgegeven.
Aan de slag met enkele duikers
Als eerste stap worden de komende tijd een paar gemetselde duikers langs de Middendijk gerestaureerd. De opgeknapte exemplaren bieden inspiratie voor het restaureren van andere bruggen en duikers, die meestal eigendom zijn van de eigenaren van aangelegen erven en gronden.
Heb je een brug of duiker en wil je meer weten over de mogelijkheden voor restauratie? Naam gerust contact met ons op.
